Polską kuchnię trudno wyobrazić sobie bez wielu produktów. Jednym z nich jest kiełbasa, która wśród naszych rodaków ma liczne grono zwolenników. Stanowi znakomity dodatek do kanapek i różnych potraw, a nierzadko występuje w roli głównego dania.
Czym jest kiełbasa?
Mianem kiełbasy określane jest zmielone mięso peklowane lub niepeklowane z dodatkiem przypraw oraz ziół. Do wyrobu kiełbas używane są również podroby. Całość umieszczona jest w osłonce naturalnej, czyli w jelitach, lub celulozowej, a następnie konserwowana – do tego celu wykorzystuje się rozmaite metody takie jak np. parzenie, suszenie albo wędzenie. Jak informują rozmaite źródła historyczne, słowo „kiełbasa” jest w polskim języku znane od XV w. Kiełbasy w dawnej Polsce uważane były za typowo niemieckie produkty, ale w miarę upływu czasu ich postrzeganie uległo zasadniczej zmianie.
Jak przygotowuje się tradycyjną kiełbasę?
Tradycyjna kiełbasa powstaje z solonego mięsa wieprzowego z dodatkiem przypraw. Kiedyś w Polsce kiełbasy utrwalane były jedynie przez wędzenie, ale obecnie stosuje się w tym zakresie także i inne sposoby. W dzisiejszych czasach kiełbasy wyrabiane są nie tylko z wieprzowiny, ale też m.in. z wołowiny, mięsa drobiowego, koniny, baraniny etc. Bardzo często do produkcji kiełbas stosuje się mieszkanek mięs, czego przykładem są kiełbasy wieprzowo-wołowe czy wieprzowo-drobiowe. Jak podkreślają eksperci z działu mięsnego Carrefoura, smak kiełbasy to wypadkowa paru czynników ze szczególnym wskazaniem na rodzaj zastosowanego do jej produkcji mięsa, metody konserwacji oraz dodatki. Aktualnie wraca moda na kiełbasy rzemieślnicze, które nie są produkowane na masową skalę – nie należą do najtańszych z racji na wysoką jakość składników.
Jakie są rodzaje kiełbas?
Przy podziale kiełbas stosuje się różne kryteria. Jeśli chodzi o trwałość tych produkt, to kiełbasy dzielą się na:
- trwałe – a więc takie, które zawierają w sobie do 36 proc. wody, np. kabanosy oraz salami, czyli sucha i długo dojrzewająca kiełbasa o włoskim rodowodzie,
- półtrwałe – mają od 36 do 56 proc., jak np. bardzo lubiana przez Polaków kiełbasa jałowcowa,
- nietrwałe – woda stanowi od 56 do 72 proc. ich składu; świetnym przykładem kiełbasy nietrwałej jest kiełbasa biała.
Kolejnym podstawowym kryterium podziału kiełbas jest rozdrobnienie. W tym zakresie wyróżnia się kiełbasy:
- homogenizowane – mają najbardziej rozdrobniony wsad, bo tylko do 3 mm,
- drobno rozdrobnione – rozdrobienie wsadu waha się od 3 do 5 mm,
- średnio rozdrobnione – czyli ze wsadem o rozdrobnieniu od 5 do 20 mm,
- grubo rozdrobnione – w tym przypadku wsad rozdrobniony jest na poziomie minimum 20 mm.
Oczywiście na tym nie kończą się podziały kiełbas. Pod uwagę często brane jest także ich zastosowanie. Tu mówi się m.in. o kiełbasach na grilla, do gotowania, gotowych do spożycia od razu po zakupie, do podania na półmisku wędlin i mięs itp. Różnorodność w obszarze omawianych wyrobów jest na tyle duża, że każdy smakosz znajdzie wariant odpowiadający swoim potrzebom i preferencjom.
Kiełbasa w kuchni – przykłady zastosowań
Kiełbasy są cenione w kuchni z uwagi na możliwość wielu zastosowań. Przykładowo salami kojarzy się z pizzą, którą nie pogardzą wielbiciele mięsnych smaków we włoskim wydaniu. Białych kiełbas używa się do gotowania żurku i białego barszczu. Trudno również wyobrazić bez kiełbasy np. fasolkę po bretońsku czy bigos, do którego idealnie nadaje się porządna kiełbasa sucha. Kiełbasy idealnie sprawdzają się w roli dodatków do koreczków, jajecznicy, omletów oraz kanapek. Właściwie wszystko w tym momencie zależy od pomysłowości i kreatywności osoby gotującej, czego dowodem są liczne przepisy w książkach kucharskich i na blogach kulinarnych, w których króluje właśnie kiełbasa.
Jak kupić dobrą kiełbasę?
Zakup dobrej kiełbasy to dzisiaj nie lada wyzwanie. Pewnym wyznacznikiem jej jakości jest cena – za najlepsze produkty trzeba zapłacić więcej. Kluczowe znaczenie w tym kontekście ma jakość mięsa. Wskazane jest, aby pochodziło ono wyłącznie od zaufanych i sprawdzonych dostawców. Wysokogatunkowa kiełbasa nie powinna zawierać w swoim składzie żadnych ulepszaczy, a jedynie naturalne dodatki. W kwestii składu obowiązuje bardzo prosta zasada: im jest on krótszy, tym lepiej. Zalecane jest unikanie kiełbas, które w składzie mają białko sojowe lub pszenne oraz niezdrowe wypełniacze. Nie trzeba rzecz jasna dodawać, że kupowana w sklepie kiełbasa musi mieć ważny termin przydatności do spożycia.
Dlaczego warto jeść kiełbasę?
Kiełbasę warto włączyć do jadłospisu z paru powodów. To doskonałe źródło białka i żelaza, które są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Nie sposób oczywiście nie wspomnieć o walorach smakowych i ogromnym polu do popisu, jeśli chodzi o wykorzystanie kiełbasy w kuchni. Nawet osoby będące na diecie odchudzającej wcale nie muszą rezygnować z kiełbas, niemniej w tym przypadku najodpowiedniejsze są kiełbasy suche oraz drobiowe. Trzeba tutaj wyraźnie podkreślić, że warto sięgać tylko po wysokiej jakości kiełbasy.
