Włoskie dania i desery cieszą podniebienia smakoszy na całym świecie – spaghetti, pizzy czy tiramisu nie trzeba nikomu przedstawiać. Co tak naprawdę wyróżnia smaki kuchni rodem z Półwyspu Apenińskiego i jakie produkty w niej rządzą? Oto krótka charakterystyka włoskiej sztuki kulinarnej.
Regionalne zróżnicowanie kulinarne
Dla wielu Italia to przede wszystkim makarony i sery, ale bogactwo tego kraju jest zdecydowanie większe i bardzo zróżnicowane pod względem geograficznym. Z czego słyną poszczególne regiony Włoch?
- Północ – to ojczyzna joty, czyli zupy podobnej do polskiego kapuśniaku, do której dość oryginalnym dodatkiem jest… fasola. Z kolei w Dolinie Padu króluje doskonale znane nam risotto, a w okolicach Trydentu można zjeść najsłynniejsze kluseczki na świecie, czyli gnocchi. Północ słynie również z wyśmienitych serów, np. gorgonzoli (daniem popisowym mieszkańców tego regionu są gnocchi polane sosem właśnie na bazie sera gorgonzola) oraz wędlin (mortadeli i szynki parmeńskiej)
- Centrum – tu również nie brakuje pyszności. Umbria to stolica https://sklep.estella.pl/pl/p/Pancetta-100g/341 i smakowitego spaghetti carbonara (wędzony boczek jest jego składnikiem). Z Toskanii wywodzi się za to popularne tiramisu, a z Abruzji piekielnie ostre papryczki peperoncino.
- Południe – słynie z cytrusów (zwłaszcza Sycylia!), winnic i gajów oliwnych oraz… mozzarelli, która jest składnikiem wielu dań na bazie makaronów i sosów (głównie tych pomidorowych). To tu swoją genezę ma też wspaniała pizza Neapolitana oraz deser nugat (orzechowo-czekoladowy).
Tradycyjny włoski posiłek
Mówi się, że mieszkańcy Itali jedzą trzy posiłki dziennie. Pierwszym jest śniadanie. Co może zdziwić turystów? Przede wszystkim to, że zazwyczaj jest ono na słodko. Potem są kolejno obiad i kolacja. Włochów wyróżniają nie tylko dobrodziejstwa smakowe, ale też skład posiłków. Choć pewnie nie wszyscy jedzą w podobny sposób, tradycyjnie przyjęło się, że wspominany już obiad to:
- antipasto, czyli przystawka,
- pasta, czyli danie mączne,
- danie główne, na bazie mięsa lub ryb,
- deser, np. tiramisu czy słynne włoskie lody gelato.
Z kolei kolacja serwowana jest dość późno w porównaniu do Polski – między godziną 19 a 21 – i często składa się zarówno z pierwszego, jak i drugiego dania.
Kulinarny minimalizm
Tym, co decyduje o popularności kuchni włoskiej, jest również minimalizm. Receptury na włoskie dania tworzyły rodziny, głównie matki i babcie, a nie szefowie kuchni, dlatego uderza ona prostotą. Stawia się na niewielką ilość składników. Podstawę stanowią przede wszystkim dodatki mączne, np. makarony. Dodatek do nich stanowią sery (parmezan, mozzarella, ricotta), sosy pomidorowe (w potrawach w niewielkich ilościach) czy regionalne wędliny i mięsa. Ważnym elementem są również zioła takie jak bazylia, które nadają całości dania oryginalnego smaku. Nieodłącznym elementem takiego posiłku jest też oliwa z oliwek oraz lampka wina.
